ระบบย่อยอาหาร

การย่อยอาหารเป็นกระบวนการทางกายภาพและทางเคมีที่ซับซ้อน เริ่มตั้งแต่อาหารได้รับการบดเคี้ยวในปากและคลุกเคล้ากับน้ำลายและย่อยสลายส่วนที่เป็นแป้ง และกลืนอาหารที่เคี้ยวแล้วเข้าสู่หลอดอาหาร กระเพาะอาหารซึ่งบีบตัวเพื่อช่วยบดและผสมอาหารให้เข้ากับกรดไฮโดรคลอริก (HCI) และน้ำย่อยตัวอื่นจากกระเพาะอาหารซึ่งมีฤทธิ์เป็นกรด อาหารที่ย่อยแล้วจะเคลื่อนที่อย่างช้าๆ เข้าสู่ลำไส้เล็กส่วนต้น (Duodenum) โดยมีเอนไซม์จากตับอ่อนและน้ำย่อยมายังลำไส้เล็กเพื่อช่วยย่อสารอาหารโปรตีนและคาร์โบไฮเดรท และเพื่อช่วยให้ไขมันไดรับการดูดซึมง่ายขึ้น ตับจะผลิตน้ำดีเพื่อทำให้โมเลกุลของไขมันมีขนาดเล็กลง

โฆษณาจาก HonestDocs

ดูโปรแกรมตรวจสุขภาพราคาพิเศษที่นี่

ทั้งตรวจประจำปี คัดกรอง เฉพาะทาง ที่โรงพยาบาลชั้นนำ

คลิก

 

อาหารที่อยู่ลำไส้เล็กจะถูกดูดซึมเข้าผนังเยื่อบุซึ่งเป็นวิลลัส (Villus) จากการบีบตัวของลำไส้เล็กๆ เป็นระยะๆ เมื่อเหลือสารที่ลำไส้เล็กไม่สามารถดูดซึมได้ สารจะผ่านเข้าสู่ลำไส้ใหญ่ ส่วนที่เป็นน้ำจะถูกดูดซึมกลับเข้าสู่กระแสเลือด ส่วนที่เป็นกากจะถ่ายออกไปเป็นอุจจาระ ระยะเวลาที่ใช้ในการย่อยอาหารจนสิ้นสุดนั้นอาจะแตกต่างกันไป แต่โดยเฉลี่ยจะใช้เวลาประมาณ 24-36 ชั่วโมง

ระบบทางเดินอาหาร

ระบบทางเดินอาหาร ประกอบด้วยสองส่วนหลักๆ คือ ระบบที่เป็นทางผ่านของอาหารและระบบที่ให้น้ำย่อย ส่วนที่เป็นทางผ่านของอาหารนั้น มีการเรียงลำดับตั้งแต่ ช่องปาก (Oral cavity) คอหอย (pharynx) หลอดอาหาร (esophagus) กระเพาะอาหาร (stomach) ลำไส้เล็กส่วนดูโอดินัม (duodenum) ลำไส้เล็กส่วนเจจูนัม (jejunum) ลำไส้เล็กส่วนไอเลียม (ileum) ลำไส้ใหญ่ขาขึ้น (Ascending colon) ลำไส้ใหญ่แนวขวาง (Transverse colon) ลำไส้ใหญ่ขาลง (Descending colon) ลำไส้ใหญ่ส่วนซิกมอยด์ (Sigmoid colon) ไส้ตรง (rectum) และท่อทวารหนัก (Anal canal) ส่วนที่ทำหน้าที่ให้น้ำย่อยออกมา ได้แก่ ต่อมน้ำลาย (Salivary glands) กระเพาะอาหาร ตับและทางเดินน้ำดี (Liver and biliary tree) ลำไส้เล็ก และตับอ่อน (Pancreas)

ขั้นตอนการรับประทานอาหาร

ทันทีที่เรามองเห็นอาหารหรือแม้เพียงแต่นึกถึงภาพอาหาร โดยที่ไม่ได้มองเห็นอาหาร เราก็ไม่สามารถยับยั้งการหลั่งของน้ำย่อยชนิดต่างๆ รวมถึงไม่สามารถห้ามการเคลื่อนไหวของทางเดินอาหารได้ เมื่ออาหารอยู่ในช่องปาก การย่อยอาหารขั้นตอนแรกโดยการใช้ฟันบดเคี้ยวอาหาร น้ำย่อยจากต่อมน้ำลายจะย่อยอาหารพวกคาร์โบไฮเดรตหรือแป้งให้กลายเป็นน้ำตาลทันที น้ำตาลกลูโคสจะทำให้เกิดพลังงานในร่างกาย ในระยะนี้จะมีน้ำย่อยในกระเพาะอาหารช่วยย่อยสารอาหารพวกโปรตีน น้ำย่อยจากตับอ่อนจะย่อยอาหารพวกไขมันและคาร์โบไฮเดรต ช่วยให้เกิดพลังงานในร่างกาย และอาหารจะถูกดูดซึมผ่านทางผนังลำไส้เล็ก โดยซึมเข้าสู่กระแสเลือดและน้ำเหลือเพื่อนำไปหล่อเลี้ยงร่างกาย พลังงานที่เหลือใช้จะถูกนำไปเก็บสะสมไว้ที่ตับ เนื้อเยื่อกล้ามเนื้อ และเนื้อเยื่อไขมัน ส่วนกากอาหารจะมีลักษณะเป็นของเหลว เคลื่อนไปในลำไส้ใหญ่ ซึ่งลำไส้ใหญ่จะทำหน้าที่ดูดซึมน้ำจากการอาหารไว้ในร่างกาย เมื่อกากอาหารเคลื่อนไปยังส่วนปลายของลำไส้ใหญ่ กากอาหารจะมีลักษณะเป็นกึ่งเหลวกึ่งแข็งเก็บสะสมไว้บริเวณไส้ตรง เมื่อมีปริมาณมากกากอาหารจะกระตุ้นในเกิดอาการอยากขับถ่าย